Một cơ thể khoẻ mạnh và phát triển bình thường cần được bổ sung đầy đủ các chất cần thiết như vitamin và khoáng chất, lipid, protein và chất xơ. Vitamin B12 đóng vai trò rất quan trọng đối với cơ thể vì nó tham gia vào nhiều quá trình trong cơ thể, do đó, thiếu hụt vitamin B12 có thể gây suy giảm sức khoẻ, cơ thể mắc các bệnh lý. Vậy vitamin B12 có tác dụng gì? Tầm quan trọng của vitamin B12 đối với sức khoẻ sẽ được làm rõ thông qua bài viết dưới đây.
Vitamin B12 là gì?
Vitamin B12 là một loại vitamin tan trong nước có trong một số loại thực phẩm trong tự nhiên, hoặc có sẵn dưới dạng thực phẩm chức năng và thuốc theo toa. Vì vitamin B12 có chứa khoáng chất coban nên các hợp chất có hoạt tính vitamin B12 được gọi chung là cobalamin. Methylcobalamin và 5-deoxyadenosylcobalamin là dạng hoạt động trao đổi chất của vitamin B12. Tuy nhiên, hai dạng khác là hydroxycobalamin và cyanocobalamin có hoạt tính sinh học sau khi chúng được chuyển đổi thành methylcobalamin hoặc 5-deoxyadenosylcobalamin. Vitamin B12 cần thiết cho sự phát triển, quá trình myel hóa và chức năng của hệ thần kinh trung ương; hình thành tế bào hồng cầu khỏe mạnh; và tổng hợp DNA.
Công dụng của vitamin B12
Dưới đây đề cập đến các công dụng của vitamin B12 dựa trên bằng chứng khoa học
Hình thành tế bào hồng cầu và phòng chống thiếu máu
Vitamin B12 đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể sản xuất hồng cầu, Nồng độ vitamin B12 thấp gây ra sự sụt giảm trong quá trình hình thành tế bào hồng cầu và ngăn chúng phát triển bình thường. Các tế bào hồng cầu khỏe mạnh thường có kích thước nhỏ và tròn, trong trường hợp cơ thể thiếu vitamin B12 chúng có kích thước lớn hơn và thường có hình bầu dục. Do hình dạng lớn hơn và không đều này, các tế bào hồng cầu không thể di chuyển từ tủy xương vào máu với tốc độ thích hợp, gây ra bệnh thiếu máu megaloblastic.
Có thể ngăn ngừa khuyết tật bẩm sinh
Cung cấp vitamin B12 đầy đủ rất quan trọng cho một thai kỳ khỏe mạnh. Thiếu vitamin B12 trong giai đoạn đầu của thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề khi sinh, chẳng hạn như dị tật ống thần kinh. Hơn nữa, tình trạng thiếu vitamin B12 của mẹ có thể góp phần gây ra sinh non hoặc sảy thai.
Một nghiên cứu cho thấy những bà mẹ sinh con có nồng độ vitamin B12 thấp hơn 250mg/dL có nguy cơ sinh con bị dị tật bẩm sinh cao gấp 2,5–3 lần so với những bà mẹ có nồng độ vitamin B12 phù hợp.
Hỗ trợ xương chắc khoẻ và ngăn ngừa loãng xương
Xương chắc khoẻ có thể được tạo nên một phần nhờ cung cấp đủ lượng vitamin B12 cần thiết. Ở người lớn tuổi, xương có mật độ khoáng giảm có thể trở nên mỏng manh và dễ gãy theo thời gian, dẫn đến tăng nguy cơ loãng xương. Các nghiên cũng lưu ý rằng mối liên hệ có thể có giữa nồng độ vitamin B12 thấp với sức khỏe xương kém và nguy cơ loãng xương hoặc gãy xương.
Giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng
Bổ sung vitamin B12 được cho là làm giảm homocysteine trong máu, điều này có thể giúp ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng do tuổi tác, một bệnh về mắt yếu ảnh hưởng đến thị lực trung tâm, có thể gây mù lòa ở người lớn tuổi.
Một số nghiên cứu chỉ ra mối liên hệ giữa vitamin B và nguy cơ thoái hóa điểm vàng, lưu ý rằng chế độ ăn uống nhiều vitamin B12 có liên quan đến tỷ lệ thoái hóa điểm vàng tiến triển do tuổi tác thấp hơn.
Cải thiện tâm trạng và triệu chứng trầm cảm
Vitamin B12 đóng vai trò sản xuất serotonin, do đó sự thiếu hụt có thể liên quan đến chứng trầm cảm lâm sàng. Trong một nghiên cứu, những phụ nữ lớn tuổi khuyết tật bị thiếu vitamin B12 được phát hiện có nguy cơ bị trầm cảm nặng gấp đôi so với những người không bị thiếu hụt.
Ngoài ra, một đánh giá nghiên cứu khác lưu ý rằng vitamin B12 có thể giúp cải thiện tâm trạng liên quan đến căng thẳng, cho cả người khỏe mạnh và những người có nhiều nguy cơ mắc các triệu chứng trầm cảm.
Hỗ trợ tóc, da và móng khỏe mạnh
Việc có đủ lượng vitamin B12 sẽ đóng vai trò quan trọng đối với da, móng và tóc. Trên thực tế, nồng độ vitamin B12 thấp có thể gây ra các triệu chứng da liễu khác nhau, bao gồm tăng sắc tố, đổi màu móng, thay đổi tóc, bạch biến (mất màu da ở các vùng da) và viêm miệng góc cạnh (viêm và nứt góc miệng). Bổ sung vitamin B12 đã được chứng minh là cải thiện các triệu chứng da liễu ở những người bị thiếu vitamin B12.
Bổ não
Vitamin B12 là chất dinh dưỡng cần thiết cho các tế bào thần kinh trong não. Do đó khi thiếu vitamin B12 sẽ dẫn đến tình trạng mất tế bào thần kinh trong não, có liên quan đến chứng mất trí nhớ, đặc biệt là ở người lớn tuổi. Một nghiên cứu ở những người mắc chứng mất trí nhớ giai đoạn đầu cho thấy việc bổ sung vitamin B12 để giảm mức homocysteine có thể giúp làm chậm sự suy giảm nhận thức ở một số người.
Thực phẩm giàu Vitamin B12
Vitamin B12 được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm, bạn có thể nhận được lượng vitamin B12 được khuyến nghị bằng cách ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau, bao gồm:
- Cá, thịt gia cầm, trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa khác có chứa vitamin B12.
- Nghêu, hàu và gan bò là một số nguồn cung cấp vitamin B12 tốt nhất.
- Một số loại ngũ cốc ăn sáng, men dinh dưỡng và các sản phẩm thực phẩm khác được bổ sung vitamin B12.
Tác dụng phụ khi sử dụng vitamin B12
Vitamin B12 được cho là không có nguy cơ gây hại liên quan đến cơ thể, thậm chí kể cả khi bổ sung liều cao vitamin B12.
Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng thực phẩm chức năng chứa vitamin B12 có thể tương tác với thuốc, bao gồm:
- Cloramphenicol;
- Thuốc ức chế bơm proton;
- Thuốc đối kháng thụ thể Histamine H2;
- Metformin.
Vitamin B12 có tác dụng gì? Vitamin B12 đóng vai trò quan trọng trong nhiều khía cạnh của sức khỏe như cải thiện vấn đề thị lực, ngăn ngừa loãng xương, có một làn da khoẻ mạnh cũng như trí não tốt. Việc hiểu rõ các tác dụng của vitamin B12 sẽ giúp bạn sử dụng đúng cách và hợp lý mang lại hiệu quả cho cơ thể. Tuy nhiên bạn cũng không nên quá lạm dụng mà cần có chế độ ăn uống và sinh hoạt điều độ. Trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm nào, hãy tìm hiểu thật kỹ hoặc tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe của bạn.
Hãy thường xuyên theo dõi website Denk Nutrition - Thực phẩm chức năng của Đức để có thể cập nhật thêm những bài kiến thức sức khỏe hữu ích bạn nhé.
Nguồn:
- Healthline: Health Benefits of Vitamin B12, Based on Science.
- National Institues of Health: Vitamin B12.
