Trong những năm qua, ngành công nghiệp thực phẩm bổ sung đã tăng trưởng và đa dạng hóa đáng kể. Động lực đằng sau xu hướng này là sự quan tâm của người tiêu dùng về sức khỏe và khả năng tiếp cận thông tin tốt hơn. Thực phẩm chức năng có thể là nguồn cung cấp chất dinh dưỡng và các chất mà cơ thể đang thiếu hụt. Chúng có thể giúp cải thiện tổng quát sức khỏe con người, đồng thời làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh hoặc suy giảm tình trạng sức khỏe. Đôi khi, chuyên gia chăm sóc sức khỏe khuyên bạn nên dùng thực phẩm chức năng. Tuy nhiên, việc uống thực phẩm chức năng có hại gì cho cơ thể hay không vẫn luôn là câu hỏi mà nhiều người thắc mắc song song bên cạnh lợi ích mà chúng mang lại.
Lợi ích của thực phẩm chức năng là gì?
Thực phẩm chức năng là những sản phẩm được dùng để bổ sung thêm vào chế độ ăn uống hàng ngày nhằm duy trì, tăng cường, cải thiện các chức năng của cơ thể con người, giảm nguy cơ mắc bệnh. Trước khi tìm hiểu uống thực phẩm chức năng có hại không thì chúng ta cùng điểm qua những lợi ích mà thực phẩm chức năng mang đến như:
Giải quyết tình trạng thiếu hụt chất
Thực phẩm chức năng có thể lấp đầy khoảng trống dinh dưỡng của người đang thiếu hụt dinh dưỡng một cách nhanh chóng và hiệu quả. Cụ thể là, folate thường được khuyên dùng cho phụ nữ mang thai để ngăn ngừa khuyết tật ống thần kinh, trong khi axit béo omega-3 có thể giúp kiểm soát các vấn đề về tim mạch. Hoặc đối với người thiếu hụt canxi dẫn đến loãng xương, bổ sung canxi bằng thực phẩm chức năng rất có hiệu quả trong việc góp phần cải thiện mật độ xương.
Thuận tiện cho việc sử dụng
Nếu bạn là một người bận rộn hay bậc cha mẹ có lịch trình dày đặc, các chất bổ sung có thể là giải pháp đơn giản hóa việc hấp thụ chất dinh dưỡng, giúp cơ thể vẫn đảm bảo được dinh dưỡng cần thiết cho bản thân và con trẻ. Có thể lý giải rằng thực phẩm chức năng được trình bày ở dạng chế biến như viên nang, viên hoàn, viên nén, chế phẩm dạng cốm, bột, lỏng và các dạng bào chế khác và được phân liều (để sử dụng) thành các đơn vị liều nhỏ, giúp cho việc sử dụng trở nên nhanh chóng và thuận tiện hơn.
Nâng cao sức đề kháng
Thực phẩm chức năng cũng góp phần nâng cao sức đề kháng hoặc ngăn ngừa các loại bệnh tật. Ví dụ như, vitamin C, vitamin D, vitamin E, kẽm, selen và magiê có thể cải thiện sức đề kháng, tăng cường hệ thống miễn dịch, đặc biệt là trẻ em. Hoặc prebiotic và probiotic là lựa chọn tuyệt vời để cải thiện sức khoẻ đường ruột, làm giảm tình trạng táo bón do thiếu chất xơ.
Tác hại khi lạm dụng thực phẩm chức năng?
Phụ thuộc thực phẩm chức năng
Nếu sử dụng thực phẩm chức năng một thời gian dài, cơ thể bạn sẽ trở nên phụ thuộc vào chúng. Do đó, để trở thành người tiêu dùng có hiểu biết và đảm bảo an toàn cho cơ thể, cần hiểu rằng không nên quá lạm dụng thực phẩm chức năng, xem nó như một thực phẩm hàng ngày. Bạn cần xây dựng một lối sống lành mạnh và một chế độ ăn cân bằng đồng thời kết hợp sử dụng thực phẩm chức năng ở mức độ vừa phải.
Tác động xấu đến tình trạng sức khoẻ
Sự nguy hiểm của việc tăng liều lượng các chất, đặc biệt đối với các chất như vitamin D,vitamin A, canxi và acid folic, khi tiêu thụ quá mức có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Nếu người tiêu dùng đang có bệnh mãn tính, uống thực phẩm chức năng không đúng cách có thể gây ra tình trạng tương tác và tác dụng phụ với các loại thuốc đang dùng làm bệnh tiến triển nặng hơn.
Đối tượng nào cần sử dụng thực phẩm chức năng?
Cơ thể con người cần chất dinh dưỡng nhất định khác nhau vào những thời điểm khác nhau trong cuộc sống. Vì vậy, uống thực phẩm chức năng có hại không tuỳ vào sản phẩm sử dụng có phù hợp với giai đoạn đó. Các đối tượng cần bổ sung thực phẩm chức năng cần xem xét là:
Người cao tuổi
Khả năng hấp thụ và xử lý một số chất dinh dưỡng sẽ giảm theo tuổi tác vì các cơ quan trong cơ thể ngày một thoái hoá. Vì vậy, người lớn tuổi có thể cần nhiều vitamin và khoáng chất nhất định, như vitamin D, vitamin B12 và canxi.
Người chỉ ăn một số thực phẩm nhất định
Người có chế độ ăn thuần chay tránh một số loại thực phẩm cũng có thể cần tăng cường chất dinh dưỡng. Ví dụ, vitamin B12 chỉ có trong các sản phẩm động vật, nếu bạn theo chế độ ăn thuần chay, bạn cần bổ sung vitamin B12 từ thực phẩm chức năng.
Phụ nữ đang mang thai
Trong quá trình mang thai, phụ nữ cần một lượng acid folic nhất định. Điều này giúp giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh gọi là dị tật ống thần kinh.
Phụ nữ cho con bú
Sau khi sinh con và đang trong giai đoạn cho con bú, cơ thể người mẹ cần bổ sung calci để ngăn ngừa loãng xương, acid folic để tránh nguy cơ thiếu máu và DHA có trong sữa mẹ giúp phát triển trí não của trẻ sơ sinh.
Trẻ sơ sinh
Trẻ sơ sinh có thể cần nhiều vitamin D hơn lượng có trong sữa mẹ để giúp cho việc hấp thu calci, không bị bệnh còi xương.
Người có chế độ ăn uống không cân đối hoặc người mắc bệnh mãn tính
Người thường xuyên bỏ bữa ăn, ăn quá nhiều thức ăn nhanh hay chất lượng bữa ăn không đảm bảo lâu ngày sẽ thiếu hụt dinh dưỡng trầm trọng. Multivitamin và khoáng chất, protein là những chất cần thiết để khắc phục thiếu hụt dinh dưỡng.
Thực phẩm chức năng có tác dụng phụ không?
Thực phẩm chức năng là nguồn cung cấp dưỡng chất tuyệt vời, giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc một số bệnh lý. Các chuyên gia y tế thường khuyến nghị sử dụng thực phẩm bảo vệ sức khỏe trong nhiều trường hợp khác nhau.
Sử dụng thực phẩm bảo vệ sức đúng cách sẽ mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể
Mặc dù thực phẩm chức năng thường được coi là an toàn, việc sử dụng không đúng cách hoặc lạm dụng có thể gây ra một số tác dụng phụ. Nguy cơ tác dụng phụ tăng lên nếu bạn dùng nhiều chất cùng nhau hoặc nếu dùng liều cao.
Các tác dụng phụ thường gặp có thể xảy ra của việc bổ sung thực phẩm chức năng bao gồm:
Phản ứng dị ứng
Một số người có thể bị dị ứng với các thành phần có trong thực phẩm chức năng. Phản ứng dị ứng có thể bao gồm phát ban, ngứa, khó thở, và trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể gây sốc phản vệ.
Ngộ độc
Việc dùng quá liều vitamin và khoáng chất có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như ngộ độc vitamin A, D, hoặc sắt. Triệu chứng của ngộ độc có thể bao gồm buồn nôn, nôn mửa, đau bụng,…
Tương tác với thuốc
Một số thực phẩm chức năng có thể tương tác với thuốc đang sử dụng, làm giảm hiệu quả của thuốc hoặc gây ra tác dụng phụ không mong muốn.
Rối loạn tiêu hóa
Dùng quá nhiều thực phẩm chức năng chứa chất xơ hoặc probiotic có thể gây ra rối loạn tiêu hóa như đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón.
Lưu ý:
Thực phẩm chức năng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nếu được sử dụng đúng cách và hợp lý. Tuy nhiên, cần phải lưu ý những điều khi sử dụng thực phẩm chức năng để tránh việc quá lạm dụng thực phẩm chức năng cũng dẫn đến những hệ quả xấu cho sức khoẻ. Trước khi sử dụng bất kỳ sản phẩm thực phẩm chức năng nào, hãy tìm hiểu thật kỹ hoặc tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe của bạn.Hãy thường xuyên theo dõi website Denk Nutrition để có thể cập nhật thêm những bài kiến thức sức khỏe hữu ích bạn nhé.
Nguồn:
- Healthline: Dietary Supplements: Benefits, Side Effects, Risks, and Outlook.
- News in Health: Do You Need Dietary Supplements?
Xem thêm:
