Folate và axit folic đều có tác dụng rất giống nhau. Cả hai đều có vai trò chính trong việc ngăn ngừa các dị tật khi sinh và hỗ trợ sản xuất các tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Chúng đều là những vi chất thiết yếu đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và duy trì sức khỏe của cơ thể con người. Để hiểu rõ hơn về folate và axit folic là gì hãy cùng Denk Nutrition tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Folate là gì?
Folate là dạng tự nhiên của vitamin B9, đây là một loại vitamin hòa tan trong nước, cần thiết cho sự phát triển và hoạt động của cơ thể con người. Folate đóng vai trò quan trọng trong quá trình tổng hợp DNA, sự phát triển và trao đổi chất của tế bào,góp phần tổng hợp DNA và RNA và hỗ trợ chức năng não bộ và hệ thần kinh.
Axit folic là gì?
Axit folic là dạng tổng hợp nhân tạo của vitamin B9, còn được gọi là là axit pteroylmonoglutamic được cung cấp hằng ngày cho cơ thể. Nó đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất hồng cầu và có ảnh hưởng đến sự tổng hợp DNA và RNA, tức liên quan mật thiết đến quá trình phân chia và nhân đôi tế bào.
Phân biệt folate và Axit Folic
| Folate | Axit Folic | |
| Loại |
Folate bao gồm các dạng vitamin B9 như: Axit folic, DHF, THF 10-methylenetetrahydrofolate 5-methyltetrahydrofolate Có trong một số loại thực phẩm tự nhiên. |
Đa số các loại axit folic được tổng hợp trong một số loại thực phẩm bổ sung, thuốc viên hoặc dung dịch. |
| Ưu điểm | Có trong một số loại thực phẩm tự nhiên, giảm sự phụ thuộc vào các chất bổ sung. |
Dạng tổng hợp nhân tạo, cơ thể hấp thụ dễ dàng. |
| Nguy cơ |
Có thể làm ẩn đi các dấu hiệu của sự thiếu hụt vitamin B12. Có thể tương tác với một số loại thuốc. |
Có thể làm ẩn đi các dấu hiệu của sự thiếu hụt vitamin B12 Có thể tương tác với một số loại thuốc. |
| Tác dụng phụ | Folate từ các nguồn tự nhiên không có khả năng gây ra tác dụng phụ | Việc sử dụng quá liều axit folic có thể gây buồn nôn, đầy hơi, tiêu chảy, co giật mất ngủ, thậm chí có thể làm tăng nguy cơ ung thư và đau tim ở những người có vấn đề về tim. |
Lợi ích của Axit folic và Folate
Folate và acid folic đều có nhiều lợi ích quan trọng đối với sức khoẻ con người. Folate và acid folic đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi, giảm nguy cơ bệnh tim mạch, bằng cách làm giảm mức homocysteine độc hại. Chúng còn hỗ trợ sự phát triển tế bào và tổng hợp DNA cần thiết cho cơ thể, hỗ trợ chức năng não bộ và tinh thần, giúp duy trì cân bằng các neurotransmitter như serotonin, dopamine. Ngoài ra, việc tiêu thụ đủ folate hoặc acid folic sẽ giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư như ung thư ruột, ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt.
Tác hại của folate và axit folic khi dùng quá mức
Do folate là dạng tự nhiên có trong thực phẩm nên hầu như không có tác hại xấu đến cơ thể. Nhưng axit folic là dạng tổng hợp nên sẽ gây một vài tác hại xấu như:
Kìm hãm sự phát triển trí não ở trẻ
Bổ sung quá nhiều acid folic khi đang mang thai có thể làm tăng tình trạng kháng insulin và làm chậm sự phát triển trí não ở trẻ.
Gia tăng khả năng tái phát, phát triển của ung thư, khối u
Cơ chế hoạt động của acid folic là bảo vệ và tăng cường sự phát triển của tất cả các loại tế bào, kể cả tế bào ung thư. Vì thế khi sử dụng quá 1000mcg có thể dẫn đến khả năng tái phát, phát triển của ung thư.
Suy giảm trí nhớ
Một vài nghiên cứu cho thấy, người dư thừa axit folic và nồng độ vitamin B12 thấp có thể bị mất chức năng não hơn so với người bình thường. Hiện vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu hơn để khẳng định chắc chắn rằng tình trạng thừa axit folic có thể gây bất lợi đến sức khỏe tâm thần.
Che giấu sự thiếu hụt vitamin B12
Việc sử dụng axit folic quá liều có thể dẫn đến tình trạng người bệnh không nhận thấy thiếu hụt vitamin B12, do cơ thể sử dụng vitamin B12 để tạo nên các tế bào hồng cầu giữ cho hệ thần kinh và tim mạch hoạt động bình thường. Nếu Khi tình trạng thiếu vitamin B12 không được phát hiện và can thiệp sớm sẽ dẫn đến tổn thương não và hệ thần kinh khó phục hồi.
Tác dụng phụ của folate và axit folic
Folate từ các nguồn tự nhiên không có khả năng gây ra tác dụng phụ.
Việc sử dụng quá liều axit folic thường hiếm xảy ra các tác dụng phụ nhưng vẫn có thể gây buồn nôn, đầy hơi, tiêu chảy, co giật mất ngủ, thậm chí có thể làm tăng nguy cơ ung thư và đau tim ở những người có vấn đề về tim.
Lưu ý:
Folate và axit folic đều có bản chất là loại vitamin B9 đóng vai trò không thể thay thế trong sự phát triển và duy trì sức khỏe của con người. Tuy nhiên, không nên bổ sung quá liều axit folic (1000mcg) ở người khoẻ mạnh bình thường, cần phải xem xét một cách cẩn thận và có hướng dẫn từ bác sĩ hoặc các chuyên gia y tế để có thể sử dụng chúng một cách hiệu quả và an toàn.
Hãy thường xuyên theo dõi website Denk Nutrition - Thực phẩm chức năng của Đức để có thể cập nhật thêm những bài kiến thức sức khỏe hữu ích bạn nhé.
Nguồn:
- Healthline Folic Acid vs. Folate - What’s the Difference?
- Bệnh viện Nguyễn Tri Phương : Phân biệt giữa folate và axit folic
Xem thêm:
