Đối với con người, ngoài ăn uống, hoạt động thể chất và làm việc thì giấc ngủ cũng đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Một giấc ngủ được đánh giá là chất lượng khi đáp ứng đủ thời gian ngủ và độ sâu của giấc ngủ, giấc ngủ sâu chính là giai đoạn mà chúng ta cần để cảm thấy sảng khoái khi thức dậy vào buổi sáng hôm sau, nó mang lại rất nhiều lợi ích như giúp cơ thể hồi phục năng lượng, tái tạo các tế bào, tăng lưu thông máu cho hệ thống cơ bắp, thúc đẩy sự tăng trưởng của mô và xương và tăng cường sức khỏe miễn dịch.
Tuy nhiên, để có một giấc ngủ ngon thì cơ thể cần một loại hormone là Melatonin, không phải ai cũng hiểu biết về công dụng của melatonin cũng như những nguy cơ có thể sẽ gặp phải khi dùng melatonin trong thời gian dài. Bài viết hôm nay sẽ giúp bạn chỉ ra những công dụng tuyệt vời của melatonin và các tác dụng phụ nghiêm trọng để bạn biết cách phòng tránh.
Melatonin là gì?
Melatonin là một loại hormone được sản xuất bởi tuyến tùng, chịu trách nhiệm chính trong việc điều chỉnh nhịp sinh học của cơ thể để quản lý chu kỳ giấc ngủ tự nhiên của bạn. Do đó, nó có vai trò tương tự như một chất xúc tác giúp ru ngủ con người, thường được sử dụng như một chất hỗ trợ giấc ngủ để chống lại các vấn đề mất ngủ. Hiện nay Melatonin được sản xuất theo dạng thuốc và thực phẩm chức năng ở nhiều quốc gia trên thế giới nhưng cần phải có chỉ định từ bác sĩ cho từng trường hợp cụ thể thì mới được sử dụng.
Công dụng của melatonin
Melatonin là một hormone quan trọng của cơ thể, có rất nhiều công dụng như:
Cải thiện chất lượng giấc ngủ
Melatonin thường được gọi là hormone ngủ, sử dụng melatonin là một trong những phương pháp hỗ trợ giấc ngủ phổ biến nhất vì chất này thường được ứng dụng để điều hòa nhịp sinh học và giấc ngủ nhưng lại không phải là thuốc ngủ. Các nghiên cứu cho thấy melatonin có thể kéo dài tổng thời gian ngủ, rút ngắn thời gian đi vào giấc ngủ và nâng cao chất lượng giấc ngủ ở trẻ em và người lớn.
Giảm triệu chứng trầm cảm theo mùa
Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD), còn được gọi là trầm cảm theo mùa, là một tình trạng phổ biến có liên quan đến sự thay đổi của các mùa và xảy ra mỗi năm vào cùng một thời điểm, với các triệu chứng thường xuất hiện vào cuối mùa thu đến đầu mùa đông. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng rối loạn cảm xúc theo mùa có thể liên quan đến những thay đổi trong nhịp sinh học của bạn do thay đổi ánh sáng theo mùa. Vì melatonin đóng vai trò điều chỉnh nhịp sinh học nên liều lượng thấp thường được sử dụng để giảm các triệu chứng trầm cảm theo mùa.
Có thể làm tăng nồng độ hormone tăng trưởng ở người
Hormon tăng trưởng của con người (HGH) là một loại hormone quan trọng cho sự tăng trưởng và tái tạo tế bào. Hormone này ở nồng độ cao cũng có liên quan đến việc tăng cả sức mạnh và khối lượng cơ bắp. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng bổ sung melatonin có thể làm tăng mức HGH ở nam giới.
Có thể cải thiện các vấn đề về thị lực
Melatonin có nhiều chất chống oxy hóa có thể giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào và giữ cho đôi mắt của bạn khỏe mạnh. Trên thực tế, nghiên cứu cho thấy melatonin phát huy hiệu quả trong việc phòng ngừa tổn thương xảy ra ở các tế bào mắt như trong việc điều trị các tình trạng như bệnh tăng nhãn áp và thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (AMD).
Hỗ trợ điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng do axit dạ dày trào ngược vào thực quản, dẫn đến các triệu chứng như ợ nóng, buồn nôn và ợ hơi. Melatonin đã được chứng minh là có tác dụng ngăn chặn sự tiết acid dạ dày. Bên cạnh đó, nó cũng làm giảm sản xuất oxit nitric, một hợp chất kích thích làm giãn cơ vòng thực quản dưới của bạn, khiến acid dạ dày trào ngược lên thực quản của bạn.
Melatonin có gây nghiện không?
Nghiên cứu cho thấy melatonin an toàn và không gây nghiện khi sử dụng ngắn hạn và dài hạn ở người lớn. Tuy nhiên, các nghiên cứu dài hạn về tác dụng của melatonin chỉ giới hạn ở người lớn, có rất ít các dữ liệu khẳng định về độ an toàn khi sử dụng lâu dài cho trẻ em và thanh thiếu niên, vì melatonin là một loại hormone nên việc bổ sung melatonin có thể ảnh hưởng đến sự phát triển nội tiết tố, bao gồm tuổi dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt và sản xuất quá mức hormone prolactin, nhưng chúng ta không biết chắc chắn, nên hiện tại nó không được khuyến khích cho trẻ em hoặc thanh thiếu niên.
Tác dụng phụ của Melatonin
Tác dụng phụ phổ biến: buồn ngủ, chóng mặt, đau nhức đầu, buồn nôn.
Tác dụng phụ hiếm gặp: run rẩy, lo lắng, hạ huyết áp, khó chịu, đau quặn bụng, cảm giác trầm cảm kéo dài, lú lẫn, không tỉnh táo hoặc thậm chí là mất phương hướng.
Ngoài ra cần thận trọng lưu ý khi melatonin có thể tương tác với một số thuốc khác như:
- Thuốc huyết áp;
- Thuốc làm loãng máu;
- Thuốc chống trầm cảm;
- Thuốc điều trị bệnh tiểu đường;
- Thuốc tránh thai;
- Thuốc chống co giật;
- Fluvoxamine;
- Thuốc chống kết tập tiểu cầu, thuốc chống đông máu, thảo dược, các loại chất khác có thể gây suy giảm chức năng đông máu, làm tăng nguy cơ chảy máu, khó cầm máu.
Lưu ý:
Công dụng của melatonin là cải thiện giấc ngủ, vấn đề thị lực, trầm cảm theo mùa, tăng nồng độ HGH và hỗ trợ điều trị GERD. Liều dùng mỗi ngày tùy thuộc vào từng độ tuổi khác nhau, bạn nên làm theo khuyến nghị trên nhãn hoặc tuân theo chỉ định của chuyên gia y tế. Melatonin khá an toàn và ít tác dụng phụ nhưng có thể tương tác với một số loại thuốc. Tuy nhiên, các phụ huynh cần cân nhắc khi muốn sử dụng melatonin cho con trẻ, trước tiên nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế, vì melatonin không được khuyến khích dùng ở trẻ em và thanh thiếu niên.Hãy thường xuyên theo dõi website Denk Nutrition để có thể cập nhật thêm những bài kiến thức sức khỏe hữu ích bạn nhé.
Nguồn:
- Healthline: Melatonin: Benefits, Uses, Side Effects and Dosage.
- National Center for Complementary and Integrative Health: Melatonin: What You Need To Know.
Xem thêm:
