Selen là một trong những nguyên tố vi lượng quan trọng đối với sức khoẻ con người, đóng vai trò thiết yếu trong nhiều quá trình sinh học của cơ thể. Trong bài viết này, Denk Nutrition sẽ cùng bạn tìm hiểu Selen là gì, Selen có tác dụng gì và tầm quan trọng của nó đối với sức khỏe nhé.
Selen là gì?
Selen là một nguyên tố hóa học thuộc nhóm phi kim, ký hiệu hóa học là Se với số nguyên tử 34. Nguyên tố selen thường tìm thấy trong đất. Tuy cơ thể chỉ cần một lượng nhỏ selen nhưng nếu thiếu hụt selen, tình trạng sức khỏe chúng ta sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Selen có tác dụng gì đối với cơ thể?
Selen có nhiều tác dụng đối với sức khỏe con người, từ việc bảo vệ các tế bào khỏi sự oxy hóa đến hỗ trợ các chức năng quan trọng khác. Một số tác dụng chính của Selen có thể được biết đến như:
Chống oxy hoá
Một trong những tác dụng quan trọng của selen là khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương bởi các gốc tự do. Gốc tự do là sản phẩm phụ của quá trình trao đổi chất hình thành trong cơ thể hằng ngày, khi dư thừa các gốc tự do có thể gây tổn thương cho tế bào, dẫn đến lão hóa sớm và phát triển nhiều bệnh lý như ung thư và các bệnh mãn tính khác. Bằng cách kiểm soát các gốc tự do, selen giúp làm chậm quá trình lão hóa của cơ thể và duy trì sự trẻ trung, khoẻ mạnh cho tế bào.
Giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư
Ngoài việc chống oxy hóa, selen còn giúp giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư. Điều này có khả năng giảm tổn thương ADN và stress oxy hóa, tăng cường miễn dịch và tiêu diệt các tế bào ung thư. Ngoài ra, bổ sung selen có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của những người đang trong giai đoạn xạ trị.
Bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh tim mạch
Selen giúp giảm viêm và stress oxy hóa, ngăn ngừa sự hình thành mảng bám trong động mạch - đây là một trong những nguyên nhân chính gây ra xơ vữa động mạch, bệnh tim và đột quỵ.
Duy trì sức khoẻ tuyến giáp
Selen đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong hoạt động của tuyến giáp.Trên thực tế, tuyến giáp là nơi chứa nhiều Selen nhất trong cơ thể chúng ta, cơ quan này chịu trách nhiệm sản xuất hormone điều hòa nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể. Selen là một yếu tố cần thiết cho hoạt động bình thường của tuyến giáp, đặc biệt trong việc chuyển hóa hormone T4 thành T3, dạng hoạt động của hormone này.
Thiếu selen có thể dẫn đến các vấn đề về tuyến giáp như suy giáp và viêm tuyến giáp Hashimoto. Việc bổ sung đủ selen giúp duy trì sự cân bằng hormone tuyến giáp, bảo vệ tuyến giáp khỏi tổn thương và các bệnh lý liên quan.
Tăng cường hệ miễn dịch
Selen đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch. Nó giúp kích hoạt các phản ứng miễn dịch của cơ thể để chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus và nấm. Mặt khác, thiếu hụt selen đã được chứng minh là gây hại cho chức năng của tế bào miễn dịch và có thể dẫn đến việc phản ứng miễn dịch xảy ra chậm. Do đó, để cơ thể phản ứng nhanh chóng chống lại với các mầm bệnh từ môi trường, việc bổ sung đầy đủ selen cho cơ thể là rất cần thiết.
Giảm triệu chứng hen suyễn
Hen suyễn là bệnh mãn tính của hệ hô hấp đặc trưng bởi tình trạng viêm đường thở, gây khó thở. Selen giúp giảm các triệu chứng của bệnh hen suyễn bằng cách giảm viêm đường hô hấp.
Người mắc hen suyễn thường có nồng độ selen trong máu thấp hơn so với người bình thường. Do đó, những bệnh nhân đang mắc hen suyễn có thể cân nhắc việc bổ sung selen để giảm các triệu chứng liên quan đến căn bệnh này.
Thực phẩm giàu Selen
Bạn có thể dễ dàng bổ sung selen thông qua các loại thực phẩm tự nhiên giàu selen. Một số thực phẩm chứa nhiều selen bao gồm quả hạch Brazil, các loại cá như cá ngừ, cá hồi, cá mòi và cá tuyết, cùng với thịt gà, thịt bò và thịt lợn. Ngoài ra, nấm, ngũ cốc như yến mạch và lúa mì, cũng như sữa, trứng và phô mai cũng là những nguồn cung cấp selen phong phú.
Tác dụng phụ của Selen
Mặc dù selen là một chất dinh dưỡng quan trọng, nhưng việc lạm dụng quá nhiều có thể gây ra một số tác dụng phụ nghiêm trọng. Những tác dụng phụ này bao gồm buồn nôn, nôn, mệt mỏi, yếu cơ, rụng tóc, phát ban, móng tay giòn và các vệt trắng trên móng tay. Ngoài ra, miệng có thể xuất hiện vị kim loại. Những người tiêu thụ quá nhiều selen trong thời gian dài có thể bị ngộ độc selen, một tình trạng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Do đó, việc bổ sung selen nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ và cần tránh sử dụng quá mức cần thiết.
Lưu ý:
Selen là một nguyên tố vi lượng cần thiết cho nhiều chức năng của cơ thể, từ việc bảo vệ tế bào khỏi tổn thương cho đến hỗ trợ tuyến giáp và hệ miễn dịch. Dù chỉ cần một lượng nhỏ, nhưng thiếu selen có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Tuy nhiên, bổ sung selen cần phải được thực hiện một cách cẩn thận để tránh các tác dụng phụ không mong muốn. Hy vọng qua bài viết này, bạn đọc có thể hiểu rõ hơn selen là chất gì, selen có tác dụng gì, cách thức bổ sung selen từ thực phẩm và tác dụng phụ khi lạm dụng selen nhé.
Hãy thường xuyên theo dõi website Denk Nutrition - Thực phẩm chức năng của Đức để có thể cập nhật thêm những bài kiến thức sức khỏe hữu ích bạn nhé.
Nguồn:
- Healthline: selenium benefit
