Chỉ số đường huyết là một trong những thước đo quan trọng phản ánh tình trạng sức khỏe, đặc biệt đối với những người mắc bệnh tiểu đường hoặc có nguy cơ rối loạn chuyển hóa. Việc hiểu rõ chỉ số này giúp chúng ta kiểm soát tốt hơn chế độ ăn uống, lối sống và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm. Vậy chỉ số đường huyết là gì, hãy cùng Denk Nutrition tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Chỉ số đường huyết là gì?
Chỉ số đường huyết (hay còn gọi là chỉ số glucose máu) là mức độ glucose (đường) có trong máu của một người. Glucose là nguồn năng lượng chính cho cơ thể, nhưng khi lượng đường trong máu quá cao hoặc quá thấp, có thể gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Việc theo dõi chỉ số đường huyết giúp phát hiện sớm và có biện pháp xử lý các bệnh lý liên quan đến đường huyết, như bệnh tiểu đường.
Chỉ số đường huyết có thể thay đổi suốt cả ngày, tùy thuộc vào chế độ ăn uống, mức độ hoạt động thể chất và các yếu tố khác. Một chỉ số đường huyết bình thường là rất quan trọng để duy trì sự khỏe mạnh và tránh các nguy cơ về tim mạch, thần kinh, thận và mắt.
Chỉ số đường huyết của người bình thường là bao nhiêu?
Mức độ chỉ số đường huyết được xác định qua nhiều cách khác nhau, nhưng thông thường, chỉ số đường huyết được đo vào các thời điểm khác nhau trong ngày. Cụ thể:
- Đường huyết lúc đói: Lượng đường trong máu khi chưa ăn trong vòng 8 giờ. Đối với người bình thường, chỉ số này dao động từ 70 đến 99 mg/dL.
- Sau khi ăn (2 giờ sau bữa ăn): Sau bữa ăn, mức đường huyết có thể tăng, nhưng đối với người bình thường, chỉ số đường huyết không được vượt quá 140 mg/dL.
- Chỉ số HbA1c (đo lường mức đường huyết trung bình trong 2-3 tháng): Đối với người bình thường, chỉ số HbA1c dưới 5.7% là lý tưởng.
Nếu chỉ số đường huyết vượt quá ngưỡng này, đó có thể là dấu hiệu của bệnh tiểu đường hoặc tiền tiểu đường, tình trạng có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu không được kiểm soát.
Cách duy trì chỉ số đường huyết ổn định
Việc duy trì một chỉ số đường huyết ổn định rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể. Dưới đây là một số phương pháp giúp bạn duy trì chỉ số đường huyết ở mức ổn định.
Tăng cường thể dục
Tập thể dục thường xuyên là một trong những cách hiệu quả nhất để duy trì chỉ số đường huyết ổn định. Các bài tập aerobic, đi bộ, chạy bộ, bơi lội, hoặc đạp xe đều giúp cải thiện sự sử dụng glucose của cơ thể, từ đó giảm mức đường huyết. Thực hiện ít nhất 30 phút tập thể dục mỗi ngày có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 và cải thiện sức khỏe tim mạch. Ngoài ra, các bài tập sức mạnh, chẳng hạn như nâng tạ, thể dục nhịp điệu,... cũng giúp cơ thể sử dụng glucose hiệu quả hơn và giúp kiểm soát cân nặng.
Hạn chế sử dụng đồ ăn chế biến sẵn
Đồ ăn chế biến sẵn thường chứa nhiều đường tinh luyện và chất béo không lành mạnh, điều này có thể làm tăng nhanh chỉ số đường huyết sau khi ăn. Những thực phẩm này có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường, béo phì và các bệnh lý về tim mạch.
Để duy trì chỉ số đường huyết ổn định, bạn nên ăn thực phẩm tươi ngon, tự nhiên như rau củ quả, ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm giàu chất xơ và protein từ nguồn thực vật hoặc động vật như cá, gà, đậu và các loại hạt.
Thực hiện chế độ nghỉ ngơi phù hợp
Ngủ đủ giấc là yếu tố quan trọng để duy trì sức khỏe và ổn định chỉ số đường huyết. Khi bạn thiếu ngủ, cơ thể sẽ tiết ra nhiều hormone căng thẳng như cortisol, điều này có thể gây ra sự tăng vọt về mức đường huyết. Để duy trì một chỉ số đường huyết ổn định, hãy đảm bảo ngủ đủ 7-8 giờ mỗi đêm và thực hiện các thói quen giúp thư giãn trước khi ngủ, như đọc sách hoặc thiền.
Mức chỉ số đường huyết nguy hiểm cần lưu ý
Việc theo dõi đường huyết thường xuyên là rất quan trọng để kịp thời phát hiện các chỉ số bất thường. Dưới đây là các mức đường huyết nguy hiểm cần lưu ý:
- Hạ đường huyết (dưới 70 mg/dL - dưới 3,9 mmol/L): Khi lượng đường trong máu giảm xuống quá thấp, cơ thể có thể phát tín hiệu cảnh báo như chóng mặt, vã mồ hôi, tim đập nhanh, hoa mắt, thậm chí mất ý thức. Nguyên nhân thường gặp là bỏ bữa, tập luyện quá sức hoặc dùng quá liều thuốc tiểu đường. Để xử lý kịp thời, hãy nhanh chóng bổ sung đường bằng cách uống nước đường, ăn kẹo hoặc bánh ngọt, sau đó kiểm tra lại chỉ số đường huyết để đảm bảo an toàn.
- Đường huyết cao nguy hiểm (trên 200 mg/dL - trên 11,1 mmol/L sau ăn): Khi đường huyết tăng cao, cơ thể có thể xuất hiện các triệu chứng như khát nước nhiều, đi tiểu thường xuyên, sụt cân nhanh, mệt mỏi và suy giảm thị lực. Nguyên nhân chủ yếu đến từ chế độ ăn uống thiếu kiểm soát, lười vận động hoặc tình trạng kháng insulin. Để kiểm soát đường huyết, cần điều chỉnh chế độ ăn hợp lý, duy trì thói quen tập thể dục đều đặn và tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ.
- Cấp cứu: Đường huyết trên 300 mg/dL (trên 16,7 mmol/L): Mức đường huyết quá cao có thể dẫn đến hôn mê do tăng đường huyết, tổn thương thần kinh, suy thận hoặc đột quỵ, gây nguy hiểm đến tính mạng. Khi gặp tình trạng này, cần nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để được can thiệp kịp thời, tránh biến chứng nghiêm trọng.
Kết luận
Chỉ số đường huyết là một chỉ số quan trọng giúp đánh giá tình trạng sức khỏe, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Việc duy trì chỉ số đường huyết ổn định thông qua chế độ ăn uống hợp lý, tập thể dục đều đặn và có chế độ nghỉ ngơi phù hợp là rất quan trọng để ngăn ngừa các bệnh lý liên quan đến đường huyết. Bằng cách thực hiện những thói quen lành mạnh, bạn có thể giữ cho chỉ số đường huyết của mình trong mức an toàn và bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Hãy thường xuyên theo dõi website Denk Nutrition - Thực phẩm chức năng của Đức để có thể cập nhật thêm những bài kiến thức sức khỏe hữu ích bạn nhé.
Nguồn:
- medlatec: Chỉ số đường huyết bình thường ở mức bao nhiêu?
- ngaydautien:Các chỉ số đường huyết mà người bệnh Đái tháo đường cần quan tâm
